Behandeling
Genezing van parkinson is nog niet mogelijk. Wel zorgt de juiste behandeling voor minder klachten. Hoe kun je parkinson op dit moment behandelen?
Parkinson behandeling op maat
Onder parkinson verstaan we zowel de ziekte van Parkinson als atypische parkinsonismen. Dit zijn ingewikkelde aandoeningen, waarvan de kenmerken en de behandelingen per persoon verschillen. Daarom werken artsen en parkinsonverpleegkundigen nauw samen met fysiotherapeuten, oefentherapeuten, psychologen en andere zorgverleners. Dit doen ze in multidisciplinaire teams, zodat alle professionals goed samenwerken.
Op dit moment bestaat er nog geen genezing voor parkinson, mede omdat de oorzaken nog niet bekend zijn. Ook kun je het ziekteproces nog niet vertragen. De behandeling is vooral bedoeld om klachten te verminderen en mensen met parkinson een zo goed mogelijk leven te geven.
Bij de ziekte van Parkinson krijg je meerdere behandelingen tegelijk. De behandeling verandert als je nieuwe klachten krijgt of de behandeling niet meer werkt.
Medicatie
De twee medicijnen, die artsen het meeste voorschrijven bij de ziekte van Parkinson, zijn levodopa en dopamine agonisten. Levodopa vult het tekort aan dopamine aan. Dopamine agonisten zorgen dat de dopamine ontvangers (receptoren) geprikkeld worden. Zij doen de werking van dopamine na. De arts start met medicijnen voorschrijven als de klachten het dagelijks leven in de weg gaan zitten. Medicijnen kunnen de ziekte niet genezen en ook niet vertragen. Ze zorgen dat mensen minder last hebben van de gevolgen van de ziekte.
Diepe hersenstimulatie
Diepe hersenstimulatie (deep brain stimulation, DBS) is een behandeling die met name bewegingsklachten bij de ziekte van Parkinson kan verlichten. Bij een DBS operatie worden twee kleine elektroden in de hersenen geplaatst. Deze elektroden geven stroomstootjes af in het deel van de hersenen dat betrokken is bij beweging. Meestal komt een DBS operatie pas in beeld in een gevorderd stadium van de ziekte, wanneer medicijnen of leefstijladviezen niet meer afdoende zijn. Voor mensen met atypisch parkinsonisme is een DBS operatie doorgaans niet zinvol, omdat andere delen van de hersenen zijn aangedaan door de ziekte.
Chirurgie
Voor mensen met atypisch parkinsonisme bestaat er nu nog geen operatie die hun klachten kan verlichten. Wel starten onderzoekers voorzichtig met de eerste onderzoeken naar stamceltransplantatie bij mensen met PSP. En onder een klein aantal mensen met MSA doen wetenschappers eenzelfde soort onderzoek. Dit onderzoek zit in fase 1 en 2, wat betekent dat het eerst onder 25 à 50 mensen wordt onderzocht. Voor beide onderzoeken geldt: zijn de eerste resultaten in fase 1 en 2 positief, dan breidt het onderzoek zich uit naar meer mensen met PSP en MSA.
Zorg door anderen dan de arts (paramedische zorg)
Mensen met parkinson hebben (nu nog) vooral baat bij de paramedische zorg. Dit is zorg van de fysiotherapeut, de oefentherapeut, de Cesar en Mensendieck therapeut, de logopedist en de ergotherapeut, vaak onder begeleiding van een revalidatiearts. Samen met de parkinsonverpleegkundige en de neuroloog stellen zij de best mogelijke behandeling samen, zodat mensen met parkinsonismen minder last hebben van hun klachten. Zo leren ze mensen bijvoorbeeld gemakkelijker te lopen of te praten. Ook zoeken ze samen naar ‘trucjes’ die mensen helpen om het bevriezen van bewegingen – zoals lopen – weer op gang te krijgen.
Leefstijl
Steeds meer onderzoek laat zien dat leefstijl een belangrijke rol kan spelen in het verminderen van klachten bij parkinson. Daarom is er een ‘Parkinson leefstijl keuzehulp’ ontwikkeld. De keuzehulp ondersteunt mensen met parkinson in de vroege en midden fase van de ziekte, die graag willen weten wat een gezonde leefstijl betekent en aan de slag willen met het veranderen van hun leefstijl.